De voedselketen

Een voedselketen bestaat uit levende wezens die door elkaar opgegeten worden. Ze zijn dus elkaars voedsel en halen uit elkaar de nodige energie om te overleven. Kort gezegd betekent een voedselketen: "Wie wordt door wie opgegeten?"

Je kunt een voedselketen voorstellen op twee manieren. Met een voedselweb of in een voedselpiramide.

• Bij een voedselweb wordt er met pijltjes aangegeven wie opgegeten wordt door wie. Het vormt een gesloten kring = een voedselketen.
• In een voedselpiramide staan de levende wezens op de verschillende niveaus. De levende wezens die onderaan staan (= op het onderste niveau), worden opgegeten door de wezens die op het niveau boven hen staan.

Een voorbeeld:

Bv: Een okapi eet gras en planten. De okapi wordt opgegeten door een leeuw. Wanneer een leeuw sterft, kan er weer nieuw gras groeien.

1. Voedselweb

2. Voedselpiramide

Nu weten we dat levende dieren elkaar nodig hebben om te overleven. Ze vormen dus samen de voedselketen. Hieronder kan je lezen hoe dat zo'n voedselketen in zijn werk gaat.

1. Helemaal onderaan de voedselketen staan planten. Planten halen hun voedsel uit bouwstoffen uit de grond zoals mineralen. Om te kunnen groeien hebben ze ook water, licht en warmte nodig.

2. Veel herbivoren (of planteneters) hebben deze planten nodig om te overleven. Ze eten planten, noten, vruchten, zaden, wortels, nectar,...

Sommige dieren eten zowel planten als dieren. Die dieren noemen we omnivoren (of alleseters).

3. Andere dieren halen dan weer het nodige voedsel uit de planteneters. Dit zijn de carnivoren (of vleeseters).

Bv: Een torenvalk hangt 'zwevend' in de lucht.

Wanneer hij een muis bespeurt, dan duikt hij naar beneden en slaat zijn klauwen in de prooi. Met zijn scherpe snavel scheurt hij stukken van zijn prooi. De torenvalk is dus een carnivoor.

4. Wanneer de dieren, die helemaal bovenaan de voedselketen staan, sterven, dan is er een opruimploeg. Deze "opruimploeg" bestaat uit kleine dieren en insecten. Bv: spinnen, regenwormen, muizen.... Deze diertjes ruimen de resten op. Daardoor ontstaan er opnieuw bouwstoffen in de bodem zoals mineralen.

5. Nu kunnen er opnieuw planten groeien.

>>> De kringloop is dus gesloten en kan opnieuw beginnen.